Strach przed lataniem
Niemal każdemu w swoim życiu zdarzyło się podróżować samolotem. Jest to relatywnie szybka i wygodna forma transportu, a do czego stosunkowo tania i… bezpieczna. Chociaż ogromna rzesza ludzi obawia się latania, to statystyki nie kłamią. Znacznie bardziej prawdopodobna jest na przykład śmierć w wypadku samochodowym, a przecież mało kto czuje stres kiedy siada za kółko. W związku z tym skąd się bierze lęk przed lataniem i jak sobie z nim radzić?
Skąd bierze się strach przed lataniem?
Przede wszystkim należy zaznaczyć, że człowiek to zwierzę lądowe. Nie zostaliśmy stworzeni do latania i w naturalny sposób nie jesteśmy w stanie tego osiągnąć. Pozwalają nam na to tylko cuda techniki, których przecież natura nie mogła przewidzieć. Wobec tego latając czujemy się obco, jakbyśmy znajdowali się nie tam gdzie powinniśmy. Zaburzone jest nasze poczucie orientacji w przestrzeni. W jakimś stopni odczuwa to każdy, jednak niektórzy mają z tym szczególny kłopot. Nie ma żadnych konkretnych czynników demograficznych, które miałyby związek ze skłonnością do odczuwania lęku przed lataniem. Awiofobię mogą odczuwać zarówno kobiety, jak i mężczyźni, osoby młode i stare, każdej rady i narodowości. Posiadanie jej jest zwyczajnie kwestią pecha.
Dlaczego bardziej boimy się samolotów niż innych środków transportu
Katastrofy lotnicze, zwłaszcza takie poważne, zdarzają się naprawdę bardzo rzadko. My jednak nie zwracamy specjalnie uwagi na upływ czasu pomiędzy przypadkami, kiedy usłyszymy o kolejnym wypadku. Takie katastrofy szczególnie działają na wyobraźnię ludzi, ponieważ chociaż w wypadkach samochodowych ginie więcej osób, to jest tak po skumulowaniu wielu pojedynczych wypadków. Z kolei jeśli samolot ulegnie wypadkowi, ginie na ogół kilkaset osób naraz. Wtedy wydaje nam się to znacznie większą tragedią i wzbudza silniejszy lęk.
Czego tak właściwie się boimy?
Strach przed lataniem to tak naprawdę nie reakcja alergiczna na sam samolot czy proces lotu. Bardziej przeraża nas to, co może się w jego czasie zdarzyć, a więc awaria lub usterka. Stresu mogą dostarczać także niesprzyjające warunki meteorologiczne czy wizja niedostatecznej ilości paliwa. Dodatkowo cierpią osoby, które mają klaustrofobię, ponieważ przez długi czas są zamknięte w stosunkowo małej przestrzeni wypełnionej ogromną ilością ludzi.
Czy powinniśmy walczyć ze swoim strachem?
Niektórzy, zwłaszcza jeśli latają stosunkowo rzadko, mogliby powiedzieć, że nie ma potrzeby żeby walczyć ze strachem przed lataniem. Okazjonalną podróż można w końcu jakoś przeboleć. Mimo wszystko najlepszą strategią jest nie uciekanie przed tym, czego się boimy, a konfrontowanie tego. Nauka radzenia sobie z jedną fobią może również bardzo pomóc przy pokonywaniu kolejnych, dlatego nie należy tego lekceważyć.
Jak zrelaksować się podczas lotu?
Przede wszystkim powinniśmy zadbać o jak najwyższy poziom komfortu. Warto jest więc ubrać się w wygodne i nie ograniczające ruchu ubranie, a także nie stosować przed lotem ani w trakcie żadnych środków, które mogłyby nas tylko jeszcze bardziej pobudzić. Nie powinniśmy wobec tego na przykład pić kawy, napojów energetycznych czy jeść słodyczy. Jeśli czujemy się spięci, powinniśmy zamknąć oczy, oddychać głęboko i równo, a także postarać się rozluźnić mięśnie. Pomóc może także wyliczanie w myślach cyfr w jakimś przedziale czy recytowanie jakiegoś wiersza. Ważne jest, aby rozproszyć się i odwrócić swoją uwagę od rzekomego zagrożenia. Dodatkowo powinno się wcześniej zaplanować szczegółowy plan aktywności na całą długość lotu tak, aby nie zostawić żadnej wolnej chwili. Możemy na przykład słuchać muzyki, oglądać film czy czytać książkę. Ważne, aby zawsze mieć coś do roboty.
Czy powinno brać się leki uspokajające na czas lotu?
Takie działanie bezdyskusyjnie należy wcześniej omówić z lekarzem i uzyskać jego zgodę. Opcja farmakologiczna powinna być ostatecznością, kiedy lęk przed lataniem jest naprawdę silny i nie jesteśmy w żaden sposób w stanie sobie z nim poradzić. Priorytetem powinny być warsztaty, terapia czy inne nieinwazyjne zdrowotnie formy radzenia sobie z lękiem przed lataniem.
Co zrobić w razie ataku paniki?
Bywa, że wszystkie techniki relaksacyjne zawiodą i mimo wszystko doznamy na pokładzie ataku paniki. Wiąże się to z nie tylko uczuciem silnego lęku, ale też dusznościami, problemami z oddychaniem czy bólem w klatce piersiowej. Jeśli poczujemy, że atak taki jest nieunikniony, warto zacząć oddychać głęboko, ale równo i na tyle spokojnie, na ile jesteśmy w stanie zwrócić uwagę członka załogi. Są oni wytrenowani w kwestii tego, co zrobić w takiej sytuacji i zrobią wszystko co w ich mocy, żeby nam pomóc. Przede wszystkim należy uniknąć wywołania chaosu wśród współpasażerów, ponieważ szybko możemy w ten sposób „zarazić” naszym strachem innych i spowodować zamieszanie, z którym załodze ciężko będzie sobie poradzić.
Strach przed lataniem jest czymś zupełnie naturalnym i bardzo często występującym (ocenia się, że około jedna czwarta wszystkich ludzi go doświadcza). Są jednak sposoby, aby sobie z nim radzić i każda podróż w ten sposób nie musi wcale być katorgą.