Każde dziecko już od najmłodszych lat powinno uczyć się dobrych zachowań. Można je wyćwiczyć poprzez różne techniki motywacyjne, które będą pojawiać się zarówno w domu, jak i w przedszkolu. Dziecko w wieku przedszkolnym świetnie chłonie wiedzę i powiela zachowania, które widzi w swoim otoczeniu. To dobry czas na to, aby popracować nad jego zachowaniem i pokazać mu co jest dobre a co złe. Duży wpływ na to ma system motywacyjny w przedszkolu i to jak tam podchodzi się do motywowania dzieci. W każdym miejscu powinien znaleźć się taki system, który będzie wykorzystywany zarówno podczas zajęć, jak i zabawy. W jaki sposób zmotywować dziecko, aby pewne rzeczy i zachowania kojarzyły mu się pozytywnie? Przygotowaliśmy kilka pomysłów na to, jak może wyglądać system motywacyjny w przedszkolu.
Sposoby motywowania dzieci w przedszkolu
Każde dziecko jest inne i do każdego trzeba podejść w różny sposób. Istnieje jednak kilka sposobów na motywację, które podziałają na większość maluchów.
Oto systemy motywacji, które możesz wprowadzić w przedszkolu:
Traktowanie dziecka jako partnera do rozmowy
Jeśli chcesz, aby dziecko było bardziej zmotywowane i chętniej wykonywało Twoje polecenia, staraj się je traktować jako partnera do rozmowy. Nie dawaj mu odczuć, że jest od Ciebie gorszy i że nie ma Ci nic ciekawego do powiedzenia. Dzieci uwielbiają opowiadać i dzielić się z osobą z otoczenia swoimi wspomnieniami i doświadczeniami. Nawet jeśli nam dorosłym kolejna historia o tym, jak wczoraj dziecko było na spacerze z psem, wydaje się nudna i niepotrzebna to nie należy dać tego po sobie poznać. Daj wypowiedzieć się dziecku na tematy, o których chce Ci powiedzieć i do każdej historii powiedz coś od siebie. Po krótkiej pogawędce, w której dziecko poczuje, że zostało wysłuchane i zaciekawiła Cię jego historia, chętniej przystąpi do wykonywania swoich obowiązków.
System nagród i kar
Nic tak nie motywuje dzieci, jak nagrody. Mogą one przybierać różne formy, od słownych pochwał po prezenty rzeczowe. W przedszkolu mogą to być punkty za dobre zachowanie, które po zgromadzeniu określonej liczby zmieniają się w medal lub inną nagrodę. Należy jednak pamiętać, że nagradzać należy tylko i wyłącznie za zachowania pożądane, a za błędy należy się kara. Nadmiar nagród też nie jest dobry z tego względu, że dziecko szybko się do nich przyzwyczai, przestanie je doceniać i jego motywacja osłabnie. Z kolei, jeśli dziecko będzie musiało zbyt długo czekać na nagrodę, to również będzie niezadowolone. Dlatego należy chwalić go również za postępy w dążeniu do celu i motywować drobnymi upominkami.
Jeśli dziecko popełni drobny błąd, upomnij je. Jeśli objawi się u niego złe zachowanie, zastosuj karę, która wcześniej będzie jasno ustalona np. zabranie punktów, które zbiera się w celu zdobycia prezentu. Dziecko musi wiedzieć co czeka je, jeśli źle się zachowa, a konsekwencję muszą być dla niego na tyle duże, że będzie wolało być grzeczne, bo bardziej mu się to opłaci. Nagroda może należeć się np. za uważne słuchanie na zajęciach, ciche zachowanie, aktywność podczas lekcji, staranne wykonywanie prac plastycznych, kulturalne zachowanie wobec kolegów.
Chwalenie dziecka
Prócz nagród rzeczowych bardzo ważne są również pochwały. Co jakiś czas pochwal dziecko za to, że dobrze wykonuje powierzone mu obowiązki. Koniecznie pochwal dziecko również, gdy samo z siebie wykona pożądaną czynność lub wykaże pozytywne zachowanie, o które go nie prosiłeś. Dziecko poczuje się docenione, skojarzy sobie wykonywanie pewnych rzeczy pozytywnie i chętniej będzie chciało je robić w przyszłości. Chwalenie dziecka to najprostszy system motywacyjny w przedszkolu, który w wielu przypadkach przynosi bardzo dobre rezultaty.
Połączenie nauki z zabawą
Dziecko najlepiej uczy się poprzez zabawę. Możesz podczas niej przemycić bardzo dużo nauki, którą dziecko podświadomie będzie zapamiętywało. Zabawa kojarzy się dzieciom z czymś bardzo pozytywnym. Dlatego, jeśli wprowadzimy do niej odrobinę nauki, to dziecko łatwiej zapamięta rzeczy, których musi się nauczyć. Podczas zwykłych zajęć, w których dziecko musi siedzieć w ławce i uważnie słuchać jego motywacja może stać się mniejsza i nie będzie chętnie chłonąć wiedzy. Sytuacja zmieni się jednak gdy zaproponujesz mu zabawę. Chętnie będzie w niej uczestniczyć, nawet jeśli będzie to zabawa edukacyjna. Ważne, aby była przedstawiona w ciekawy sposób i zachęcała dziecko do aktywnego uczestniczenia w niej.
Czynniki wpływające na motywacje dzieci
Czynników, które wpływają na motywacje dzieci w przedszkolu, jest bardzo wiele. Należy jak najbardziej zminimalizować te negatywne i zastąpić je pozytywnymi. Motywacja dziecka może zależeć np. od atmosfery w grupie, podejścia nauczycieli, pochwał, nagród, poczucia bezpieczeństwa, zaciekawienia dziecka i wielu innych. Jeśli zadbasz o to, aby wszystkie czynniki sprzyjały silnej motywacji dziecka, to będzie ono chętniej chłonęło wiedzę i powielało pozytywne zachowania. System motywacyjny możesz wzmocnić za pomocą nagród. Mogą to być pochwały bezpośrednie, przed innymi dziećmi i rodzicami, a także obdarzenie dziecka zaufaniem i przydzielanie mu specjalnych obowiązków.