Palpacja, czyli jak badać dotykiem?

Palpacja, czyli jak badać dotykiem?

Palpacja to inaczej badanie dotykiem w celach diagnostycznych. Jest to podstawowe narzędzie każdego, kto pracuje z ludzkim ciałem, masażystów, fizjoterapeutów, osteopatów i lekarzy. Musisz wiedzieć iż jest to także Twoja najważniejsza technika, którą można i trzeba nieustannie doskonalić, jeśli pragnie się stawać coraz lepszym terapeutą. Zdecydowanie zbyt mało czasu poświęcane jest na zajęciach w studium czy na studiach na trening palpacji, dlatego Ty sam/a musisz zadbać o wyostrzenie swojego zmysłu dotyku.

Umiejętność i sztuka palpacji polega na:

1. Lokalizowaniu badanej struktury
2. Uświadomieniu sobie jej właściwości
3. Ocenie stanu i jakości struktury, aby ustalić sposób postępowania z nią

Punkty te nierozłącznie wiążą się z wnikliwą znajomością anatomii i uważnego ćwiczenia się w doszukiwaniu się struktur anatomicznych w ludzkim ciele. Tu z pomocą przyjdą podręczniki do anatomii, atlasy, książki do anatomii palpacyjnej oraz osoba, na której będziemy ćwiczyć. Do niezbędnego palpacyjnego ekwipunku zaliczmy także wrażliwe dłonie i palce, otwarte oczy, spokojny oddech i wyciszony umysł. 

Kontakt z ciałem

Przede wszystkim rozluźnij się i bądź cierpliwy/a. Pozwól dłoniom i palcom odbierać sygnały płynące z ciała osoby na której ćwiczysz. Pomocne może okazać się zamykanie oczu od czasu do czasu, to wyostrzy Twoją uwagę na odczucia wyczuwane pod palcami. Większe struktury lokalizuj za pomocą całej dłoni, badaj ich kształt, krawędzie, mniejsze struktury palpuj jednym bądź dwoma palcami. Możesz także spróbować położyć jedną dłoń na drugą, dłoń u góry będzie pełniła wtedy funkcję stabilizującą i nada odpowiedni nacisk i kierunek dłoni dolnej, która pozostanie zrelaksowana i receptywna.

Dotykaj mądrze

Jeśli nie chcesz by Twoja palpacja wyglądała jak nerwowe szukanie w kieszeni kluczyków do samochodu, przed przystąpieniem do ćwiczeń poczytaj o strukturze, którą będziesz palpować. Czytaj na głos, to ułatwia zrozumienie i zapamiętywanie. Spróbuj odnaleźć wybraną strukturę najpierw na sobie. Dodatkowo wizualizuj sobie strukturę, do której próbujesz się dostać i mów na głos to, co czujesz. 

Mniej znaczy więcej

Jeśli zaczynasz swoją przygodę z palpacją, nie od razu wyczujesz to, co chciałbyś/abyś wyczuć. Zamiast jednak naciskać na tkanki mocniej i głębiej spróbuj „zaprosić” je w swoją dłoń. Może Ci się to wydać dziwne, ale aby dostać się do struktur położonych głębiej również wystarczy łagodny dotyk. Jeśli chcesz zatopić się głębiej w tkanki, zwolnij zarówno tempo jak i nacisk. Dostanie się do głębszych struktur nie jest kwestią nacisku a kwestią Twojej intencji – posiadanie celu i intencji w poszukiwaniu sprawi, że nauka palpacji będzie dużo łatwiejsza.

Ćwicz, ćwicz, ćwicz

Ćwicz palpację na sobie, kiedy tylko masz okazję – przed snem, czekając w kolejce, podróżując pociągiem, na nudnym wykładzie 😉 Badaj kości, muskulaturę i skórę przedramion. Możesz ćwiczyć też na innych częściach ciała, ale licz się z co najmniej dziwnymi spojrzeniami (oby tylko) ludzi wokół 🙂 Umów się z paczką znajomych na wspólną naukę anatomii palpacyjnej i róbcie „rundki” palpując tę samą strukturę po kolei na kilku różnych osobach. Rób to świadomie, koncentruj się na podobieństwach i różnicach jakie odnajdujesz dotykając różne ciała.

Stwórz Dziennik Palpacji

Uczenie się nowej umiejętności, obojętnie czy jest to taniec, sztuka walki czy palpacja, wymaga nieustannego bycia obecnym. Aby utrzymać swoją uwagę na tym, czego się uczysz i monitorować swoje postępy możesz zapisywać swoje wrażenia podczas ćwiczeń w zeszycie. Z początku Twoje zapiski będą brzmiały dość ubogo np. „wyczułem/am napięcie m. czworobocznego grzbietu”, z czasem jednak wraz ze zwiększoną świadomością dotyku, będziesz w stanie stwierdzić np. że „w tym rejonie wykryłem/am ograniczenie ruchomości powięzi w kierunku bocznym” albo „lewe pasmo biodrowo-piszczelowe było sklejone z mięśniem obszernym bocznym”. Zamiast pisać możesz też nagrywać się na telefon bądź rysować – wszystkie chwyty dozwolone pod warunkiem, że pomagają Ci w nauce.

Trzy najważniejsze zasady palpacji

Na koniec trzy zasady właściwej palpacji:
1. Zwolnij – pośpiech wchodzi w konflikt z odczuwaniem
2. Stosuj łagodny nacisk, unikaj używania siły
3. Bądź obecny/a, skieruj całą swoją uwagę na to, co odczuwasz

Dodaj komentarz